Intsusa landare oso erabilia da sendabelar gisa, izan ukendu edo infusio moduan. Aspirina medikamentu industriala izatez intsusatik ateratzen da ere. Gurean tradizionalki honakoak tratazeko erabili izan da: + Arnas-arazoak + Zauriak, erredurak, kolpeak, herpesak eta bestelako azal-arazoak + Sukarra txikitzeko, izerditzeko eta mukiak botatzeko + Begiak garbitzeko, adibidez konjuntibitis kasuetan + Aurpegiko azala leuntzeko Halare, kontuz ibili behar da intsusa kontsumitzerakoan ez baitago espezie bakarra gure artean eta batzuk **pozointsuak** izan daitezkelako! Beraz segidan azalduko det nola ezberdindu gurean euki ohi ditugun espezie ezberdinak: ## Intsusa beltza (_Sambucus nigra_)  Hau da euskal herritar medikuntzan erabiltzen dan espeziea. **Zuhaixka** itxura hartzen du, **egur biguin**ezko enborrak sortuz, eta 4-6 metroko altuera hartu ohi du. **Udaberri bukaera** aldean **loratzen** da eta **fruitu more-ilun** edo **beltzak** ditu, **lurrera begira** geratzen direnak. Lore sorta bakoitzeko **loretxo guztiak maila berberan** hazten dira [ikusi goiko argazkia]. Loreak **txuri** eta **horixkak** dira. Espezie honen **loreak, fruituak, hostoak** eta **egurra** erabili daitezke. **Fruituak jangarriak** badira ere, **ilun-ilun daudenean bakarrik** jatea gordinik gomendatzen da. Sukaldatuta ez dago inolako arrixkurik. ## Andura (_Sambucus ebulus_) > _akamailu, mausa eta zihaurri bezela ere ezagutzen da._  Landare hau oso **ohikoa** da euskal lurraldeetan baina ez degu intsusa beltzarekin nahastu behar, **andura pozointsua** delako. **Enbor gabe**ko landarea da, gehienez 2 metroko altuera ingurura iritsi daitekena. **Udaran loratzen** da, intsusa beltza baino beranduago, eta **fruitu more-ilun** edo **beltzak** ditu ere, baina hauek **zerura begira** egoten dira. Anduraren lore sorta bakoitzean **lauzpabost sorta txikiago** egon ohi dira, bakoitzak forma borobildua duelarik. Eta garrantzitsuena: **lore**ak txuri-**arroxkak** izaten dira.  Espezie honen sustraiak erabiltzen direla irakurri izan det, baina **EZ** da gomendatzen ezagutzarik gabe **erabil**tzea **POZOINTSUAK** direlako hostoak eta fruituak. **Hostoak** txikituta **usain desatsegina** botatzen dute. Landarea identifikatzeko erabili daiteke metodo hau. ## Intsusa gorria (_Sambucus racemosa_)  **Nik** espezie hau ez det ikusi inguruan (Buruntzaldea eta Goierri, Gipuzkoan), dirudienez 1000 metrotatik gorako altueran agertzen delako. Ipar Amerikako herriek erabili izan dute tradizionalki. **Zuhaixka** itxura hartzen du, **egur biguin**ezko enborrak sortuz, eta 4-6 metroko altuera hartu ohi du. **Fruitu gorri-gorriak** ditu, **lurrerantz** eroriak aurkitzen direnak. **Loreak gezi forman** hazten dira, adar bukaerara iritxi ahala lore gutxiago dituelarik. Loreak **horixkak** dira.  **Fruituak sukaldatuta soilik** jan behar dia, bestela pozointsuak dialako.