• 14 Posts
  • 213 Comments
Joined 4 years ago
cake
Cake day: December 3rd, 2020

help-circle



  • GorkaAzk
    cake
    toEuskaraBatuko aditz-paradigma logikoa da?
    link
    fedilink
    arrow-up
    3
    ·
    edit-2
    3 years ago

    gaba ez da hitz zikina; gaba esaten ez den toki askotan gabon! esaten da. ‘gaua’ > ‘gaba’, ‘arauera’ > ‘arabera’. Fenomeno fonetiko-fonologiko xinple bat dago hor:

                '-au-' + -bokal => '-ab-' + -bokal
    

    Gaur egun ‘gau’, ‘arabera’, idazten da batuan; oso antzekoak diren bi aldaeren artean bat aukeratzea erabaki zen. Zabalduena.

    Euskara batua sortu zutenek, ezer baino lehen grafia bateratu bat beharrezkoa zela pentsatu zuten: ‘eche barria’ , ‘etche berria’, ‘etxe berria’… Erabaki zuten hatxe batzuk erabiltzea (bokalen aurrean eta bokalen artean), eta beste hatxe batzuk baztertzea (kontsonante hasperendunak). Hamarkada batzuk geroago, gezurra dirudi hatxearen kontu hori bere garaian hain polemikoa izatea.

    Ortografia batua 1968 egiteko proposamenen ostean, aditz paradigma bateratu bat behar zen 1972, eta oinarri bezala erdialdekoa hautatu zen, mendebaldeko eta ekialdekoen kaltean. Tradizio gehien zuten forma biziak hautatzeko asmoa egon zela uste dut. Euskal Herrian hiri nagusi euskaldun bat egon izan balitz, bere garaian frantziarrek Paris edo katalanek Bartzelona izan zuten legez, hiri horretako euskara izango zen eredua, ia ziur, baina Bilbo, Donostia, Iruñea, Baiona, Gasteiz… erdaldunduta egonik, erdialdeko euskalkiak hartu ziren eredu.

    Belaunaldi pare bat besterik ez dira igaro hautaketa horiek egin zirenetik, eta nahiko harrigarria da euskara batuak izan duen arrakasta. Argitara ematen diren euskarazko ia dokumentu guztiak batuan idatzita ematen dira.

    Nire euskalki bakarra euskara batua da, baina ez dut inolako problemarik bakoitzak bere euskalkia erabiltzen badu, Koldo Zuazok bere garaian erakusten zuen bidetik.

    • Zuazo, Koldo. (2000). Euskararen sendabelarrak. Alberdania ISBN 84-95589-05-2. PMC 434333853

  • GorkaAzk
    cake
    toEuskaraBatuko aditz-paradigma logikoa da?
    link
    fedilink
    arrow-up
    2
    ·
    3 years ago

    @aldatsa​k egindako ikerketatxo horrek erakusten du aditz paradigma hautaketak egin zutenek, Mitxelenak-eta, garai hartan informatikaren laguntzarik gabe, tradizio handien zuten formak hobesteko gogoa izan zutela eta gehienetan asmatu zutela. Informatikaren laguntzarik gabe ezin zuten ondo jakin zein aldaerak erabili ziren gehiago eta zeintzuk gutxiago, baina Mitxelena bezalakoek bazekiten zeintzuk idazle hartu ereduzko bezala: bere garaian, idazle garaikideek ere ereduzkotzar jotzen zituzten idazleak.

    Aditz paradigma osatzerakoan, tradizioari begiratu zitzaion, ezer baino lehenago, eta gero logikari, hutsuneak betetzeko.











  • GorkaAzk
    cake
    OPMtoTrivial - Gehitu galdera bat!Ikuskizunak.
    link
    fedilink
    arrow-up
    1
    ·
    edit-2
    3 years ago

    Euskarazko folk musika taldea, Euskal Herriko mendebaldekoa, 1971n sortua eta, Euskal Herrian jardunean urte gehien, 44 urte, eman zuena izan ondoren, 2015eko azaroaren 22an desegin zen taldea. Gabriel Arestiren, Beñat Etxepareren hitzekin abestiak osatzen zituzten. Entzuleak abesten jartzen zituzten ‘Pub Ibiltaria’ izeneko kontzertuetan eta zuzenekoak ere grabatzen zituzten… Taldearen izena?